Το τερπνό μετά του ωφελίμου

(ΠΗΓΗ: του Λάζαρου Ι. Τσικριτζή, Επίκουρου Καθηγητή ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας, Πρόεδρου Οικολογικής Κίνησης Κοζάνης - Καταναλωτικά Βήματα - Τεύχος Ιουνίου - Ιουλίου 2006) Περιβάλλον και Απασχόληση Η μόνιμη αντίδραση, που συναντούσαν, επί πολλά χρόνια και συναντούν ακόμη οι οικολογικές οργανώσεις, ειδικά στις περιοχές και στις περιόδους μεγάλης ανεργίας, ήταν ότι η προστασία του περιβάλλοντος συνεπάγεται την απώλεια θέσεων εργασίας, αφού συρρικνώνει την παραγωγή και συνεπώς και την απασχόληση. "Περιβάλλον ή δουλειά;" Ένα δίλημμα παλιό, αλλά ακόμη ζωντανό, που εξακολουθεί να επισείεται, εκβιαστικά, στις υπανάπτυκτες χώρες ή κοινωνίες, αλλά έχει ξεπεραστεί, σε μεγάλο βαθμό, στα προηγμένα κράτη και στα χειραφετημένα κοινωνικά κινήματα. Έχει αποδειχτεί και με τη γλώσσα των αριθμών ότι η περιβαλλοντική προστασία δεν είναι απειλή, αλλά σύμμαχος της απασχόλησης, αφού: ενισχύει τις επενδύσεις δημιουργεί 'πράσινες' θέσεις εργασίας προωθεί την καθαρή παραγωγή - και τα 'πράσινα' προϊόντα Σύμφωνα με στοιχεία του Ο.Ο.Σ.Α. η περιβαλλοντική απασχόληση καλύπτει παγκοσμίως το 0,4% - 3% της συνολικής απασχόλησης, ενώ στην Ευρώπη των 15 το αντίστοιχο ποσοστό είναι κατά μέσο όρο 1,3%, με πρωτοπόρους τους Αυστριακούς, τους Βέλγους και τους Δανούς (Πηγή 1). Με βάση την ίδια μελέτη του Ο.Ο.Σ.Α., για την εφαρμογή των ευρωπαϊκών οδηγιών που αναφέρονται στην παρακολούθηση και τη διαχείριση της ρύπανσης στον ατμοσφαιρικό αέρα, στο υδάτινο δυναμικό και στο έδαφος, απαιτούνται δαπάνες, στα 15 κράτη-μέλη της τάξης των 40 δις ευρώ/έτος, ενώ οι επενδύσεις της εικοσαετίας 1990-2010 θα φτάσουν μόλις τα 260 δις ευρώ. Οι ευεργετικές επιπτώσεις των πράσινων επενδύσεων είναι κάτι παραπάνω από ορατές, αφού σύμφωνα με εκτιμήσεις του Οργανισμού 500.000 νέες θέσεις εργασίας δημιουργούνται κάθε έτος, αριθμός που αντιστοιχεί στο 3% περίπου των ανέργων της Ε.Ε. (Πηγή 1). Αναλυτικά, τα ποσοστά πράσινης απασχόλησης για κάθε κράτος φαίνονται στον πίνακα 1. Περιβάλλον & απασχόληση στην Ελλάδα Στην Ελλάδα, σύμφωνα με την κ. Αλεξανδρίδου του Ελληνικού Κέντρου Βιότοπων - Υγροβιότοπων - ΕΚΒΥ (Πηγή 1), η οποία χρησιμοποιεί στοιχεία από τη μελέτη της "Αναπτυξιακής Σύμπραξης EQUAL για το περιβάλλον", οι εργαζόμενοι στον τομέα διαχείρισης των στερεών και τοξικών αποβλήτων ανέρχονται στους 15000, ενώ άλλοι τόσοι είναι οι απασχολούμενοι στον τομέα διαχείρισης των υγρών αποβλήτων και της διαχείρισης των νερών. Τέλος 1200 απασχολούνται στον τομέα προστασίας και γενικότερης διαχείρισης του φυσικού περιβάλλοντος. Τα νούμερα αυτά πιθανόν να είναι μικρότερα των πραγματικών. Ο λόγος είναι ότι οι καταγραφές αυτού του είδους βασίζονται στη διάθεση των Υπηρεσιών και των επιχειρήσεων να αποστείλουν κάποια στοιχεία ή να συμπληρώσουν σχετικά ερωτηματολόγια. Ο βαθμός ανταπόκρισης δεν είναι πάντα υψηλός, ούτε καλύπτει όλες τις επιχειρήσεις. Από την άλλη πλευρά, δημοσιευμένα στατιστικά στοιχεία στο τομέα αυτό δεν υπάρχουν, ώστε να βοηθηθεί ο ερευνητής κάνοντας συγκρίσεις και διασταυρώσεις δεδομένων. Η διάρθρωση της πράσινης απασχόλησης στην Ελλάδα παρουσιάζει μία πόλωση, και περιλαμβάνει μεγάλο ποσοστό επιστημονικού προσωπικού, αλλά και εργατοτεχνιτών χαμηλών προσόντων, ενώ η συμμετοχή προσωπικού ενδιάμεσης εκπαιδευτικής στάθμης είναι μικρή. Γεγονός είναι ότι η ζήτηση εξειδικευμένου προσωπικού τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, με ειδικότητες σχετικές με το περιβάλλον, είναι ικανοποιητική, πράμα που επιβεβαιώνουν και οι εκπρόσωποι των αντιστοίχων επαγγελματικών φορέων. Για παράδειγμα, η ανεργία των αποφοίτων Περιβαλλοντολόγων του Πανεπιστημίου του Αιγαίου είναι περίπου 6-8 % (προσωπική επικοινωνία), ποσοστό που είναι αρκετά καλό συγκρινόμενο με την κατάσταση άλλων κλάδων. Αισιόδοξη είναι και η εκτίμηση για το μέλλον της πράσινης απασχόλησης στην Ελλάδα, όπου αναμένεται αυξητική τάση λόγω της ολοένα πιο απαιτητικής και αυστηρής κοινοτικής και εθνικής νομοθεσίας της συνεχιζόμενης ευρωπαϊκής χρηματοδότησης σε έργα έρευνας και περιβαλλοντικής υποδομής (στα τελευταία δυστυχώς η χώρα μας παρουσιάζει σημαντική υστέρηση απορρόφησης) της τεχνολογικής εξέλιξης και των αυξανόμενων επενδύσεων στον τομέα των καθαρών τεχνολογιών και των εγκαταστάσεων αντιρρύπανσης του γεγονότος ότι οι οικονομικές δραστηριότητες σε τομείς σχετικούς με την αειφορική διαχείριση, την προστασία και την ανάδειξη ευαίσθητων οικοσυστημάτων, τη βιολογική γεωργία, την παραγωγή ήπιων μορφών ενέργειας είναι επενδύσεις έντασης εργασίας και δημιουργούν πολλαπλάσιες θέσεις. Η Πράσινη επιχειρηματικότητα Απασχόληση βέβαια δε εννοείται μόνο η μισθωτή εργασία, αλλά και η αυτοαπασχόληση, η σταδιοδρομία, ως ελεύθερος επαγγελματίας ή η δημιουργία μικρών ή μεγάλων επιχειρήσεων. Η λεγόμενη πράσινη επιχειρηματικότητα είναι μια αναδυόμενη μορφή οικονομικής δραστηριότητας, που εστιάζεται σε δύο βασικές ανάγκες των σύγχρονων πολιτών και κοινωνιών, στην ποιότητα της ζωής και στην απαίτηση για τη διατήρηση και την ήπια αξιοποίηση του φυσικού περιβάλλοντος. "Πράσινοι επιχειρηματίες" μπορούν δυνητικά να είναι οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης, οι Συνεταιρισμοί, τα Ανώτατα Πανεπιστημιακά και Τεχνολογικά Ιδρύματα οι Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις ΜΚΟ και, φυσικά, οι ιδιώτες. Η πράσινη επιχειρηματικότητα ασκείται κυρίως στις προστατευμένες περιοχές (Natura, κλπ). Όμως αυτό δε σημαίνει ότι δε μπορεί να επεκταθεί παντού, ειδικά όταν αφορά παραγωγή προϊόντων ή εξοπλισμού υποστήριξης των προστατευόμενων περιοχών. Σε αντίθεση με ότι συμβαίνει στην Ελλάδα, όπου ο χαρακτηρισμός μιας περιοχής, ως προστατευόμενης, συχνά συναντά τις αντιδράσεις των κατοίκων, στην Ευρώπη οι τοπικές κοινωνίες συχνά επιδιώκουν να κερδίσουν τον "τίτλο", διότι έχουν πεισθεί ότι θα ωφεληθούν μακροπρόθεσμα. Είναι γεγονός ότι στις προστατευόμενες περιοχές μια σειρά περιορισμών φαίνεται εκ πρώτης όψεως ότι φρενάρουν την "ανάπτυξη" και την οικονομική δραστηριότητα. Τελικά όμως τα συν είναι περισσότερα από τα μείον. Μπορεί, για παράδειγμα, να περιορίζεται η οικιστική δραστηριότητα, όμως αυξάνεται η αξία της γης και η ζήτηση, ενώ δημιουργούνται νέες μορφές εκμετάλλευσης και θέσεις εργασίας (Πηγή 3). Στην Κρότωνα της Νότιας Ιταλίας, ο χαρακτηρισμός μιας θαλάσσιας περιοχής με εξαιρετικά όμορφο βυθό, ως θαλάσσιο πάρκο (με περιορισμούς στην αλιεία), δημιούργησε αρχικά δυσφορία στους ψαράδες. Όμως γρήγορα προσαρμόστηκαν και υποστηρίχτηκαν για να αναπτύξουν νέες μορφές οικονομικής δραστηριότητας. Οι περισσότεροι μετασκεύασαν τα σκάφη τους βάζοντας γυάλινο πυθμένα και ασχολήθηκαν με τον πολύ επικερδέστερο τομέα της ξενάγησης των τουριστών στα κάλλη του βυθού, ενώ κάποιοι άλλοι προχώρησαν στην κατασκευή και λειτουργία ενός ενυδρείου. Οι δραστηριότητες των πράσινων επιχειρήσεων μπορούν να καλύπτουν όλους τους τομείς της οικονομίας : Πρωτογενή (βιολογικά προϊόντα, βιοποικιλότητα) Δευτερογενή (Τρόφιμα, Χειροτεχνία, Ανακύκλωση) Τριτογενή (εμπόριο πράσινων προϊόντων) Τεταρτογενή (επικοινωνία, προβολή, πιστοποίηση) Μαζί με τα πλεονεκτήματα όμως πρέπει να σημειώσουμε και να μειονεκτήματα που συνοδεύουν ένα πράσινο εγχείρημα και που συνήθως είναι το υψηλό κόστος προϊόντων και υπηρεσιών. Στην Ελλάδα ειδικά υπάρχουν και πρόσθετα εμπόδια: Ελλιπείς υποδομές, ανενεργό θεσμικό πλαίσιο, κοινωνικές αγκυλώσεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι Φορείς Διαχείρισης, που είναι απαραίτητοι για να αναδειχτεί και να αναπτυχθεί αειφορικά μια προστατευόμενη περιοχή, είναι ανύπαρκτοι ή ευρίσκονται στην κατάψυξη. Από τους 27 Φορείς Διαχείρισης, που έχουν ιδρυθεί "στα χαρτιά", μόνο 3 λειτουργούν κι αυτοί με σοβαρά προβλήματα. Κι όμως ο Φορέας Διαχείρισης είναι άκρως απαραίτητος, αφού αποτελεί το νομικό πρόσωπο που θα διαχειριστεί με επιστημονικό και ολοκληρωμένο τρόπο την προστατευόμενη περιοχή. >Είναι εκείνος που θα αναλάβει: το στρατηγικό σχεδιασμό το στήσιμο και τη λειτουργία των μηχανισμών προβολής τη συνεργασία με τις επιχειρήσεις τη σχεδίαση και προαγωγή περιβαλλοντικών δράσεων και προϊόντων την απονομή τοπικού σήματος ποιότητας τις χορηγίες και δωρεές τη συνεργασία με φορείς κατάρτισης για τα πράσινα επαγγέλματα    Οι δυνατότητες χρηματοδότησης των πράσινων επιχειρήσεων είναι πολλές. Όλα σχεδόν τα προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενσωματώνουν την πράσινη συνιστώσα στα επί μέρους μέτρα και δράσεις τους. Σταχυολογούμε και πάλι από το βιβλίο του Ι. Ζήση (Πηγή 2).Προγράμματα χρηματοδότησης πράσινων επιχειρήσεων Επιχειρησιακό απασχόλησης -κατάρτισης 1.5 Κατάρτιση ανέργων (περιβάλλον- πολιτισμός) 1.4 πράσινη αυτοαπασχόληση Leader Plus Αγροτουρισμός Αξιοποίηση φυσικών πόρων Κοινά τουριστικά πακέτα με γειτονικά κράτη (Τρίγωνο Πρεσπών) URBAN Προστασία - ανάπλαση αστικών περιοχών EQUAL Ισότητα - Ίσες ευκαιρίες στην απασχόληση Περιβαλλοντικές δράσεις ΙΝΤEREG III Διασυνοριακή συνεργασία (Πρέσπα ΕΠΠ) Π.Ε.Π. Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα Άμβλυνση περιφερειακών ανισοτήτων Περιβαλλοντική διάσταση 1.8 Προστασία ανάδειξη δασών (Στερεά Ελλάδα) Γ' Κ.Π.Σ (αφορά πολλά Υπουργεία) π.χ. ΕΠ.ΑΝ. (Ανταγωνιστικότητα) για Υπ. Ανάπτυξης Ενεργειακή αειφορία Α.Π.Ε., Εξοικονόμηση, Τ/Θ, Φ/Α, βιομάζα, κτίρια LIFE (Ευρωπαϊκό) Φύση Περιβάλλον (π.χ. Τ.Ε.Ι.) EΤΕΡΠΣ (Εθνικό) Αρνητικές εμπειρίες Επιμέρους προγράμματα ανά Υπουργείο π.χ. ΕΠΕΑΕΚ του Υπ. Παιδείας 2.6 Προγράμματα προστασίας Περιβάλλοντος και Π.Ε.  ΠΗΓΕΣ   Αλεξανδρίδου Ευτυχία, περιοδικό "Αμφίβιο", έκδοση του Ελληνικού Κέντρου βιοτόπων -υγροτόπων ΕΚΒΥ, Θεσσαλονίκη Ζήσης Ιωάννης, Πράσινο Επιχειρείν, έκδοση ΥΠΕΧΩΔΕ, Αθήνα 2003 Καρανάσιος Νικόλαος, Επιχειρηματικότητα των σπουδαστών σε προστατευόμενες περιοχές, Ημερίδα "Τουρισμός, επιχειρηματικότητα και γραφεία διασύνδεσης”, Σπέτσες, Μάιος 2005. Περιβάλλον-Κατανάλωση: Μια σχέση με ημερομηνία λήξης(;)> Ο προηγούμενος χειμώνας ήταν ένας δύσκολος και βαρύς χειμώνας, για όλη την Ευρώπη. Προκάλεσε ανυπολόγιστες καταστροφές και σε κάποιες χώρες ακόμα και θανάτους. Κατά τη διάρκεια του χειμώνα, ήταν καθημερινό θέμα συζήτησης οι κλιματολογικές αλλαγές, που λαμβάνουν χώρα, σε όλη την υφήλιο. Το περιβάλλον και τα προβλήματα, που αντιμετωπίζει, όπως η εξαφάνιση ειδών, η εξάντληση των φυσικών πόρων, η μόλυνση από το διαρκώς αυξανόμενο όγκο λυμάτων και απορριμμάτων ήρθαν, για ακόμα μια φορά, στο προσκήνιο. Αυτό, που πρέπει όλοι να συνειδητοποιήσουμε, είναι ότι όλα τα προαναφερόμενα, είναι αποτέλεσμα πρακτικών, που εφαρμόζουν οι αναπτυγμένες χώρες, για την παραγωγή και την κατανάλωση. Τα τελευταία χρόνια, η τεχνολογική ανάπτυξη και η έρευνα έχουν καταλήξει και προτείνει, βιώσιμες λύσεις, για όλα τα προβλήματα, που αντιμετωπίζει το περιβάλλον. Βασική προϋπόθεση, για να εφαρμοστούν οι λύσεις αυτές, είναι ριζικές αλλαγές, στα κοινωνικά πρότυπα, που διαμορφώνουν και τα πρότυπα κατανάλωσης. Στην πραγματικότητα, αντί να προσδιορίζονται οι πραγματικές καταναλωτικές ανάγκες και να περιορίζεται η υπερκατανάλωση, οι αναπτυγμένες χώρες εφευρίσκουν, καθημερινά, νέες πλασματικές ανάγκες, που αδημονούν να ικανοποιηθούν, μέσα από φρενήρη κατανάλωση. Αντιστρόφως ανάλογο είναι το φαινόμενο, στις υποανάπτυκτες χώρες, που αντιμετωπίζουν, το πρότυπο του αναπτυγμένου τρόπου ζωής, ως μια νέα Αντουανέτα, που αναζητεί το παντεσπάνι της. Η αειφόρος παραγωγή, ανάπτυξη και κατανάλωση είναι μια πρόκληση και μια ευκαιρία, ταυτόχρονα. Μια αποτελεσματικότερη χρήση των φυσικών πόρων, θα έχει, ως αποτέλεσμα, τη μείωση των οικονομικών δαπανών και τη μείωση του κακού αντίκτυπου, στο περιβάλλον. Κοινωνία, οικονομία και περιβάλλον έχουν να κερδίσουν πολλά. Στην Σύνοδο Κορυφής, για την Αειφόρο Ανάπτυξη του 2002, στο Ρίο ντε Τζανέιρο, όλες οι χώρες δεσμεύτηκαν να προωθήσουν πολιτικές και πρακτικές, με στόχο την επίτευξη της Αειφορίας, μέσα στα επόμενα 10 χρόνια. Τον Μάρτιο του 2003, το Συμβούλιο της Ευρώπης έθεσε, ως πρωταρχική προτεραιότητα, τις δεσμεύσεις της Συνόδου Κορυφής, για όλες τις χώρες της Ε.Ε. Ο σκοπός αυτής της ενέργειας ήταν αφενός να μπει η Ε.Ε. σε τροχιά βελτίωσης, αναφορικά με την παραγωγή και την κατανάλωση και αφετέρου να γίνει παράδειγμα, προς μίμηση, για όλες τις χώρες της υφηλίου. Οι κλιματολογικές αλλαγές, η μείωση και η απώλεια των φυσικών πόρων, η εξαφάνιση ειδών και η καταστροφή του περιβάλλοντος, που προκαλούνται, από τις εκπομπές ρύπων και την απόθεση τεράστιων ποσοτήτων αποβλήτων, είναι αποτελέσματα μιας βραχυπρόθεσμης και κοντόφθαλμης πολιτικής παραγωγής και κατανάλωσης. Αυτές οι πολιτικές θέτουν, σε μεγάλο κίνδυνο το περιβάλλον, την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη, σε παγκόσμια κλίμακα. Τη δεκαετία, που ακολούθησε τη Σύνοδο Κορυφής, στο Ρίο Ντε Τζανέϊρο, οι τεχνολογικές εξελίξεις και οι καινοτομίες αύξησαν την απόδοση των φυσικών πόρων και διευκόλυναν κέρδη, για το περιβάλλον. Αυτά τα κέρδη, όμως, μηδενίζονται, συχνά, από την αύξηση της κατανάλωσης και τις αλλαγές του τρόπου ζωής μας, π.χ. την αύξηση των μετακινήσεών μας. Επίσης, δημιουργούν τρομακτικές ανισότητες, ανάμεσα στις αναπτυγμένες και τις υπό ανάπτυξη χώρες καθώς και ανάμεσα, στους πλούσιους και φτωχούς. Η αειφόρος κατανάλωση και παραγωγή βρίσκονται, στην καρδιά της αειφόρου ανάπτυξης. Συμπεριλαμβάνουν τρεις διαστάσεις: την οικονομική, την κοινωνική και την περιβαλλοντική. Η συμφωνία της Λισσαβόνας, το 2000, θέτει το γενικό πλαίσιο, για την προώθηση της αειφόρου κατανάλωσης και παραγωγής, στην Ευρώπη. Στη Λισσαβόνα, οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατέγραψαν τη θέλησή τους, για μια Ευρωπαϊκή Οικονομία, πιο ανταγωνιστική και δυναμική, μια οικονομία βασισμένη, στη γνώση, η οποία θα επιτευχθεί, μέχρι το 2010. Σε εφαρμογή της Συμφωνίας της Λισσαβόνας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημιούργησε μια ομάδα υψηλού επιπέδου, η οποία θα εκπονήσει σχέδια, για την ενσωμάτωση κινήτρων, στη συμφωνία, θα εξειδικεύσει τους στόχους, ανά κράτος - μέλος, θα φροντίσει, για την καλύτερη συνεργασία των κρατών - μελών και τέλος, θα εκτιμήσει την αποτελεσματικότητα των μεθόδων, που θα χρησιμοποιηθούν. Η υιοθέτηση της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής, για την Αειφόρο Ανάπτυξη, το 2001, πρόσθεσε ένα τρίτο πυλώνα, στη Στρατηγική της Λισσαβόνας. Αυτόν της προστασίας του περιβάλλοντος. Η ανάγκη να επιτύχει η Ευρώπη, με ένα ισορροπημένο τρόπο, την οικονομική ανάπτυξη, την κοινωνική συνοχή και την προστασία του περιβάλλοντος μεταφράστηκε σε λεπτομερείς στόχους και δράσεις. Η Στρατηγική εξειδικεύει έξι τομείς - κλειδιά: την αλλαγή του κλίματος, την υγεία, τους φυσικούς πόρους, τη φτώχεια και τον αποκλεισμό, τη γήρανση του πληθυσμού, τη χρήση της γης και την κινητικότητα των πολιτών. Οι δεσμεύσεις, που ανέλαβε η Ευρώπη, σε διεθνείς συνδιασκέψεις, όπως στο Ρίο Ντε Τζανέϊρο, στη Ντόχα και στο Μοντερέυ, έδωσαν, στη Στρατηγική, μια διεθνή διάσταση. Η Στρατηγική της Ευρώπης θα επανεξετάζεται, στην αρχή της θητείας κάθε νέας Επιτροπής. Με βάση τις εκτιμήσεις, για την πρόοδο, που θα επιτυγχάνεται, θα γίνεται αναθεώρηση της Στρατηγικής, με σκοπό να δοθούν πολιτικές κατευθύνσεις, για την καλύτερη επίτευξη των στόχων της Στρατηγικής. Ένας από τους στόχους είναι να σπάσει ο αρνητικός κρίκος ανάμεσα, στο κόστος, για την προστασία του περιβάλλοντος και την οικονομική ανάπτυξη. Αυτό προσπαθεί να επιτύχει το 6ο Πρόγραμμα Δράσης, για το Περιβάλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που στοχεύει στην καλύτερη ποιότητα του αέρα, στην προστασία του εδάφους, στην αειφόρο χρήση αγροτικών φαρμάκων, στην προστασία και διατήρηση του θαλάσσιου περιβάλλοντος, στην ενίσχυση της ανακύκλωσης και τον περιορισμό αποβλήτων, στην αειφόρο χρήση των φυσικών πηγών και στη βελτίωση του αστικού περιβάλλοντος. Το Ευρωπαϊκό Σχέδιο Δράσης, για τις τεχνολογίες Περιβάλλοντος, υιοθετήθηκε, το 2004, και προτείνει συγκεκριμένα βήματα, για την ενίσχυση της ανάπτυξης και τη διάδοση των τεχνολογιών του περιβάλλοντος. Η Αειφόρος Κατανάλωση και Παραγωγή απαιτεί την ενσωμάτωσή της, σε όλες τις πολιτικές. Πολλά ακόμη πρέπει να γίνουν. Χρειάζονται πιο τολμηρά βήματα, εάν θέλουμε, πραγματικά, να σταματήσουμε την καταστροφή του πλανήτη, τη δική μας καταστροφή. Όλοι μπορούμε να συμβάλλουμε: Ευρώπη, Εθνικές Κυβερνήσεις, Απλοί Πολίτες. Φτάνει να το θέλουμε και να βάλουμε τον άνθρωπο, πάνω από το κέρδος. (Πηγή: Καταναλωτικά Βήματα - Τεύχος Αυγούστου - Σεπτεμβρίου 2006) Δύο νέα εξωτικά είδη κάθε χρόνο στο Αιγαίο. Οι «μετανάστες» του υγρού στοιχείου είναι γνωστοί εδώ και χρόνια στους Έλληνες επιστήμονες. Περισσότερα από 500 είδη ψαριών, μαλακίων, δεκάποδων, φυκιών και άλλων οργανισμών που ζουν στις ελληνικές θάλασσες προέρχονται από τον Ατλαντικό και τον Ινδοειρηνικό Ωκεανό, την Ερυθρά Θάλασσα, ακόμη και από τον Περσικό Κόλπο. Μάλιστα οι ερευνητές έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι τα νερά του Αιγαίου γίνονται κάθε χρόνο η καινούργια κατοικία για τουλάχιστον δύο εξωτικά είδη. Ο δρόμος της μετανάστευσης ξεκινάει συνήθως από τον Κόλπο του Άντεν και την Ερυθρά Θάλασσα ή ακόμη πιο μακριά, από τον Ινδικό Ωκεανό. H Διώρυγα του Σουέζ είναι το σημαντικότερο υδάτινο πέρασμα που οδηγεί τα είδη αυτά στο Αιγαίο και το Ιόνιο. Από την άλλη πλευρά, οι υδρόβιοι κάτοικοι του Ατλαντικού χρησιμοποιούν τα Στενά του Γιβραλτάρ για να μπουν στη Μεσόγειο και να φτάσουν ως την περιοχή μας. (ΠΗΓΗ: ΤΑ ΝΕΑ , 11/05/2007) Αναζητώντας τον χαμένο σπόρο Το 1926, ο Ιωάννης Παπαδάκης, διάσημος γεωπόνος της εποχής, κατέγραφε αναλυτικά σε βιβλίο του 186 διαφορετικές ποικιλίες σιτηρών που έσπερναν οι αγρότες. Οκτώ δεκαετίες αργότερα, καλλιεργούνται μόλις 3-4 από αυτές! Στην ίδια κατάσταση βρίσκεται και το ελληνικό καρότο: από 150 ποικιλίες, απέμειναν μόλις τρεις. Ο κατάλογος των παραδοσιακών ειδών και ποικιλιών που χάνονται κάθε χρόνο είναι μακρύς... Κι όμως η αξία τους «είναι αντίστοιχη με εκείνη των αρχαίων μνημείων!» όπως τονίζει ο Στέλιος Σαμαράς, προϊστάμενος της Τράπεζας Γενετικού Υλικού του ΕΘΙΑΓΕ (Εθνικό Ίδρυμα Αγροτικών Ερευνών). Ιδρύθηκε το 1981 και βρίσκεται στη Θέρμη Θεσσαλονίκης. Στόχος της η διάσωση των φυτογενετικών πόρων της χώρας, στους οποίους περιλαμβάνονται ποικιλίες παραδοσιακής καλλιέργειας και άγρια φυτικά είδη (αρωματικά, φαρμακευτικά).