Πεδίον του Άρεως: ένας χώρος ειρήνης και όχι πολέμου

Γράφει η Ευαγγελία Κωτσοβίνου, Γεωπόνος, Γ.Π.Α, Μ.Sc. Το Πεδίον του Άρεως είναι ένας αναμφισβήτητα χώρος αναψυχής για τους κατοίκους του κέντρου. Μια ανάσα δροσιάς και ξενοιασιάς από την καθημερινότητα... Οι περισσότεροι επισκέπτονται το κέντρο της Αθήνας καθότι πολλές Δημόσιες και Ιδιωτικές Υπηρεσίες καθώς και Οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών δραστηριοποιούνται στο κέντρο. Έτσι, η επισκεψιμότητα του κέντρου είναι μεγάλη σε καθημερινή βάση άρα ένας χώρος πρασίνου ωφελεί όχι μόνο τους κατοίκους αλλά και τους περαστικούς που μπορούν να βρουν ηρεμία και ένα χώρο συνάντησης και εποικοδομητικής κουβέντας. Σε αυτό συντελεί η εύκολη πρόσβαση σε αυτό και η χάραξη του από γεωμετρικές καμπύλες και τόξα κύκλων που ορίζουν διαδρομές περιπάτου. Οι διαδρομές αυτές εκκινούν και καταλήγουν σε κυκλικά επισημασμένες διασταυρώσεις με μικρά θέματα (ένα διαφορετικό παρτέρι, ένα ξεχωριστό φωτιστικό, κάποιο στοιχείο νερού, κ.λ.π.).Περιφερειακά του πάρκου συναντά κανείς δέντρα μεγάλου ύψους. Επίσης, έχουν γίνει φυτεύσεις με ποικίλα ανθοκομικά φυτικά είδη, τα οποία έχουν ανθοφορία όλο το χρόνο, αλλάζοντας όμορφα το τοπίο σε κάθε εποχή του χρόνου.  Τα φυλλοβόλα είδη πουν έχουν εγκατασταθεί δίνουν μεγάλη σκιά κατά τη διάρκεια των θερινών μηνών. Το χειμώνα καθώς τα φύλλα τους πέφτουν αφήνουν τις ακτίνες του ήλιου να διεισδύσουν στο πάρκο, απαραίτητο για την ανάπτυξη των φυτών, αλλά και για έναν ευχάριστο περίπατο. Τα κυκλικά καθιστικά και η διπλή δενδροστοιχία από πλατάνια στο εσωτερικό του αποτελεί σημείο συγκέντρωσης πολλών ατόμων, μαθητών, φοιτητών, σε ένα ειδικά διαμορφωμένο χώρο συζητήσεων καθώς και διαλέξεων. Μια διαδρομή ιδιαίτερου κάλλους είναι ο ροδώνας μια σπειροειδή διαδρομή με τριανταφυλλιές. Χώρος μαζικών συγκεντρώσεων και όχι μόνο καθότι υπάρχει και το στοιχείο της ιδιωτικότητας, κανείς μεμονωμένα μπορεί να βρει γαλήνη και ηρεμία στο μέρος όπου έχουν φυτευτεί κυκλικά 15 δένδρα Αριάς (βελανιδιάς). Στον Κεντρικό πεζόδρομο με το μεγάλο σιντριβάνι Το όνομα του ως Πεδίον του Άρεως, σχετίζεται με τα γυμνάσια του στρατώνα και του βασιλικού ιππικού μπροστά στο ναό των Ταξιαρχών, επί Όθωνα. Ένα ιστορικό γεγονός το Μάιο του 1859, ενώ έχει προηγηθεί η πτώχευση του 1843 στιγματίζεται με τις μεγάλες φασαρίες στην Αθήνα με πρωτοστάτες φοιτητές και μαθητές στο Πεδίον του Άρεως μετατρέποντας το σε πεδίο διαμάχης και φιλονικιών. Αφορμή ήταν η αντίδραση στα εισαγόμενα και η στήριξη στα εγχώρια προϊόντα από τον τότε υπουργό Εσωτερικών Αλέξανδρο Ρίζο Ραγκαβή. Ακόμα, η διαμάχη μεταξύ βενιζελικών και μη έλαβε χώρα εκεί κάνοντας το χώρο διαδηλώσεων και εξεγέρσεων κατά του κατεστημένου ως και στις μέρες μας. Στόχος πλέον είναι να αποφορτιστεί από το βαρύ όνομα που φέρει... Να γίνει χώρος ειρηνικών συγκεντρώσεων και να αποτελεί για όλους τους Αθηναίους και μη έναν περιπατητικό στοχασμό. Πολλές δράσεις μπορούν να έχουν πρόσφορο έδαφος όπως η περιβαλλοντική εκπαίδευση γειτονικών σε αυτό σχολείων. Τα παιδιά μπορούν με τους δασκάλους τους να το επισκέπτονται συχνά για εκδρομή αλλά συνάμα και για περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση. Θα μπορούσαν δράσεις όπως η δημιουργία αγροκτήματος με κηπευτικά, οπορωκηπευτικά και ανθοκομικά φυτικά είδη να αποτελούν ένα μάθημα ουσιώδη για τα παιδιά των πόλεων καθώς αποκτούν γνώσεις για την υγιεινή μεσογειακή διατροφή καλλιεργώντας και τα ίδια παράλληλα τα δικά τους φυτά. Προς αυτό το σκοπό θα μπορούσε να λειτουργήσει πρόγραμμα ξεναγήσεων πολλών σχολείων στο Πεδίον του Άρεως. Παράλληλα τα παιδιά θα γνωρίσουν από κοντά φυτικά είδη, θα μάθουν να τα ονομάζουν και ακόμα θα φτιάξουν το δικό τους φυτολόγιο (herbarium). Επίσης, άλλες δράσεις όπως οι εκθέσεις περιβάλλοντος, βιολογικών προϊόντων, λουλουδιών και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μπορούν να διεξάγονται εντός του Πεδίον του Άρεως. Πέρα από την φυσική ομορφιά, κανείς μπορεί να θαυμάσει τις προτομές των αγωνιστών του 1821 και να θυμηθεί των ηρωικούς αγώνες των Ελλήνων, ως φόρος τιμής των πεσόντων πολέμου. Η τέχνη και το πολιτιστικό στοιχείο, επιπρόσθετα, κυριαρχεί σε διάφορα σημεία, πολλά αγάλματα και το Πρώην Θέατρο «Αλίκη» να αναμένει υπομονετικά τη λειτουργία του ως υπαίθριο χώρος θεατρικών παραστάσεων, συναυλιών και άλλων πολιτιστικών δρώμενων. Στην Κεντρική Πλατεία ένα σημείο σύγκλισης όλων των αξόνων του πάρκου, βρίσκεται το Θέατρο Άλσους, το κτήριο αυτό αποτελεί αντιπροσωπευτικό δείγμα του μεσοπολέμου. Η θέα της Ακρόπολης σε πολλά σημεία στο πάρκο δίνει μια άλλη αίσθηση στον περιπατητή, νοιώθοντας την καρδιά της Αθήνας να χτυπά δυνατά. Η ανάπλαση του πάρκου ξεκινά τον Απρίλιο του 2008, υπό τις οδηγίες του αρχιτέκτονα Αλέξανδρου Τομπάζη και παραδόθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2010. Το έργο της ανάπλασης καλύπτει περίπου 250 στρέμματα του πάρκου και στοίχισε 9.663.990 ευρώ με χρηματοδότηση από το Γ' ΚΠΣ και από εθνικούς πόρους. Φυτεύτηκαν 1.200 δένδρα, 50.000 ανθόφυτα, 7.500 θάμνοι και 2.500 τριανταφυλλιές, ενώ προστέθηκαν 9 στρέμματα χλοοτάπητα και 8 στρέμματα με φυτά εδαφοκάλυψης. Το μεγαλύτερο μέρος του έργου που υλοποιήθηκε αφορά σε βασικά έργα υποδομής, όπως τα χιλιόμετρα υπόγειων δικτύων άρδευσης, αποχέτευσης, συλλογής ομβρίων υδάτων και ηλεκτροδότησης. Παράλληλα ενισχύθηκε και αναβαθμίστηκε ο φωτισμός του χώρου. Η ανάπλαση βασίσθηκε στη λογική της διατήρησης της ιστορίας του πάρκου, καθώς περιλαμβάνονται σ' αυτό σημαντικά μνημεία και γλυπτά τα οποία όλα καθαρίστηκαν με βάση τις προδιαγραφές του Υπουργείου Πολιτισμού. Το Πεδίον του Άρεως, έχει όλες τις προοπτικές για να συμπεριληφθεί στα ωραιότερα πάρκα της Αθήνας. Κύριο μέλημα όλων μας η προστασία του από τους βανδαλισμούς. Βέβαια, δεν αρκεί μόνο να υπάρξει η παρουσία των φυλάκων, αλλά και οι ίδιοι οι Αθηναίοι να δηλώσουν εθελοντές φύλακες. Ευχής έργον να γίνουν και άλλες φυτεύσεις δέντρων με σκοπό την απορρόφηση όσο το δυνατόν του νέφους στη γύρω περιοχή των Πατησίων και της Κυψέλης. Συντελώντας σε ένα ευνοϊκότερο μικρόκλιμα τόσο για τους κατοίκους, όσο και για τους επισκέπτες-περαστικούς. Στόχος είναι και παραμένει η αύξηση του πρασίνου με νέες φυτεύσεις και η διατήρησή του.